Hiện nay rất nhiều nhãn hàng tìm đến các cá nhân nổi tiếng, có ảnh hưởng đến người tiêu dùng như nhà sáng tạo nội dung, KOL, KOC để quảng cáo sản phẩm, thương hiệu của mình. Phương thức này đã tạo nên sức hút đối với người tiêu dùng, khi người tiêu dùng thấy những người nổi tiếng quảng cáo, sử dụng sản phẩm đồng nghĩa với việc họ cho rằng sản phẩm đó là chất lượng. Tuy nhiên không phải KOL, KOC nào cũng có đầy đủ khả năng, kiến thức để đánh giá và lựa chọn sản phẩm tốt khi quảng cáo dẫn đến quảng cáo sai sự thật. Và thậm chí một số KOL, KOC lại lợi dụng lòng tin của người tiêu dùng để quảng cáo những sản phẩm kém chất lượng. Vậy hành vi quảng cáo sai sự thật này bị xử lý như thế nào? Cùng theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi để hiểu rõ hơn về vấn đề này nhé!

KOL, KOC là gì?

KOL (Key Opinion Leader) được hiểu là người có sức ảnh hưởng đến cộng đồng mạng vì hiểu biết hoặc có chuyên môn về một lĩnh vực nhất định nào đó và thông qua những kiến thức hoặc chia sẻ nên họ nhận được sự yêu thích và tín nhiệm của nhiều người.

KOC (Key Opinion Consumer) là những người tiêu dùng bình thường nhưng có sức ảnh hưởng đến thị trường. Công việc chính của KOC là trực tiếp trải nghiệm những sản phẩm, dịch vụ và đưa ra những nhận xét, đánh giá chủ yếu theo quan điểm cá nhân. Với những trải nghiệm chân thật này đã tạo được sự tin tưởng lớn từ khách hàng.

KOL và KOC có vai trò khá quan trọng trong việc kết nối sản phẩm với người tiêu dùng. Các doanh nghiệp thường dựa vào mức độ ảnh hưởng của KOL, KOC mà mời họ tham gia vào những dự án quảng cáo nhằm tăng mức độ tin dùng sản phẩm của khách hàng. Cũng vì thế, mỗi KOL, KOC sẽ nhận được mức thù lao hay hoa hồng khác nhau.

Quảng cáo sai sự thật là gì?

Ảnh minh họa

Quảng cáo sai sự thật được quy định chi tiết tại khoản 7 Điều 109 Luật Thương mại về các loại quảng cáo thương mại bị cấm: “Quảng cáo sai sự thật về một trong các nội dung số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, xuất xứ hàng hóa, chủng loại, bao bì, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của hàng hoá, dịch vụ.”

Đồng thời, tại khoản 9 Điều 8 Luật Quảng cáo năm 2012 cũng quy định hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo: “Quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố.”

Như vậy, quảng cáo sai sự thật là việc cung cấp thông tin không đúng, sai lệch về một trong các nội dung như số lượng, chất lượng, giá cả, công dụng, kiểu dáng, xuất xứ, bao bì, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của hàng hoá, dịch vụ. Và hành vi này là hành vi bị cấm trong hoạt động quảng cáo.

Hiện nay, mua hàng thông qua giới thiệu của người nổi tiếng, chốt đơn trên những phiên livestream các KOL, KOC đã trở thành văn hoá tiêu dùng phổ biến trong vài năm gần đây. Do đó, quảng cáo, bán hàng trực tuyến là một hình thức mang lại lợi nhuận cho các KOL, KOC. Tuy nhiên, do chạy theo lợi nhuận hoặc kiến thức hạn chế về sản phẩm mà không ít KOL, KOC quảng cáo không đúng sự thật về sản phẩm. Thực trạng này diễn ra rất phổ biến hiện nay, nhiều người tiêu dùng tin tưởng lựa chọn sản phẩm theo lời quảng cáo của nhiều KOL, KOC nhưng sản phẩm nhận về thì không như những gì mà họ đã quảng cáo, cam kết. Hành vi này của các KOL, KOC là hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo và cần bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Quảng cáo sai sự thật bị xử lý như thế nào?

Quảng cáo, bán hàng trực tuyến là một hình thức hoạt động mang lại lợi nhuận chính đáng với những người nổi tiếng, các KOL và KOC. Mức thu nhập từ công việc này không hề nhỏ nên trách nhiệm của mỗi người quảng cáo cũng không thể xem nhẹ. Khi sản phẩm không đảm bảo như cam kết, không chỉ là nhãn hàng phải chịu trách nhiệm, mà cả những người trực tiếp hay gián tiếp quảng bá cho sản phẩm đó cũng phải chịu liên đới, vì vậy các KOL và KOC cũng sẽ bị xử lý khi quảng cáo sai sự thật về sản phẩm.

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi, KOL, KOC có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự:

Xử lý hành chính:

Theo Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP với các mức phạt tiền như sau:

– Phạt tiền từ 10 – 20 triệu đồng: Quảng cáo có sử dụng một số từ không có tài liệu hợp pháp để chứng minh như các từ: Nhất, duy nhất, số một, tốt nhất…

– Phạt tiền 60 – 80 triệu đồng và buộc cải chính thông tin: Quảng cáo không đúng/gây nhầm lẫn về số lượng, giá, công dụng, chất lượng, bao bì, kiểu dáng, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, thời hạn bảo hành hoặc khả năng kinh doanh, cung cấp sản phẩm, hành hóa, dịch vụ…

Ngoài ra, người vi phạm còn bị và tước quyền sử dụng giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm từ 05 – 07 tháng; quyền sử dụng giấy xác nhận nội dung quảng cáo từ 22 – 24 tháng và buộc tháo gỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in quảng cáo, buộc cải chính thông tin.

Lưu ý: Đây là mức phạt tiền áp dụng với cá nhân. Nếu tổ chức vi phạm thì sẽ chịu phạt mức tiền gấp hai lần số tiền nêu trên và tương đương mức phạt tiền cao nhất áp dụng với tổ chức là 160 triệu đồng.

Xử lý hình sự:

Trường hợp quảng cáo sai sự thật gây hậu quả nghiêm trọng, KOL, KOC còn có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội quảng cáo gian dối theo quy định tại Điều 197 Bộ luật Hình sự. Cụ thể như sau:

“Điều 197. Tội quảng cáo gian dối

Người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

Như vậy, theo quy định trên, KOL, KOC quảng cáo sai sự thật có thể bị:

– Phạt tiền từ 10 – 100 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm: Đã bị phạt hành chính/bị kết án nhưng chưa được xóa án tích về tội này mà tiếp tục vi phạm.

– Hình phạt bổ sung: Phạt tiền từ 05 – 50 triệu đồng, cấm hành nghề/làm công việc nhất định từ 01 – 05 năm.

Như vậy, có thể thấy, quảng cáo sai sự thật có thể bị phạt hành chính đến 80 triệu đồng (nếu là cá nhân) hoặc 160 triệu đồng (nếu là tổ chức) hoặc nặng hơn có thể bị phạt tù đến 05 năm.

Khách hàng có thể tìm hiểu thêm các vấn đề liên quan đến tại đây: