Mất tích là việc hoàn toàn không thấy tung tích của một người, cũng không rõ người đó còn sống hay đã chết.

Khi một người biệt tích đã hai năm liền trở lên mà không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự. Thì theo yêu cầu của người có quyền và lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.

CNC License dưới đây giới thiệu về điều kiện cũng như thủ tục yêu cầu tuyên bố mất tích.

Điều kiện được yêu cầu tuyên bố mất tích 2023

Điều 68 Bộ luật Dân sự 2015 nêu rõ điều kiện để thực hiện thủ tục yêu cầu tuyên bố mất tích bao gồm:

• Phải biệt tích 02 năm liên tục trở lên. Trong đó, biệt tích có thể hiểu là không thấy bất cứ thông tin, tin tức nào về việc người đó còn sống hay đã chết hay hiện nay đang ở đâu.

Thời hạn 02 năm được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tư của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.

• Người có quyền, nghĩa vụ liên quan đến người biệt tích đã dùng đầy đủ các biện pháp để thông báo, tìm kiếm thông tin của người đó nhưng không có tin tức xác thực về việc người này còn sống hay chết như thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi người này cư trú; đăng trên báo của Trung ương, cổng thông tin điện tử hoặc phát sóng trên đài phát thanh/đài truyền hình Trung ương… nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết.
• Có gửi đơn yêu cầu tuyên bố người mất tích đến Tòa án.

Người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.

Như vậy, để được Tòa án ra quyết định tuyên bố một người mất tích, người yêu cầu phải là người có quyền, lợi ích liên quan và phải có đơn yêu cầu khi người bị yêu cầu mất tích đáp ứng các điều kiện nêu trên.

Thủ tục yêu cầu tuyên bố mất tích

Ai được yêu cầu tuyên bố mất tích

Người được gửi yêu cầu tuyên bố một người mất tích là người có quyền, lợi ích liên quan đến người bị tuyên bố mất tích đó

Theo đó, người có quyền, lợi ích liên quan đến một cá nhân khác có thể kể đến: Người thân (cha mẹ, vợ chồng, con đẻ, con nuôi…) hoặc người có liên quan đến giao dịch với người bị tuyên bố mất tích (người cho vay, người đi vay…)

Hồ sơ yêu cầu tuyên bố mất tích

Căn cứ Điều 387 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, hồ sơ yêu cầu tuyên bố một người mất tích bao gồm:

• Đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích;
• Tài liệu, chứng cứ chứng minh người bị yêu cầu tuyên bố mất tích đã biệt tích 02 năm liên tục trở lên mà không có bất cứ thông tin xác thực nào về việc người này còn sống hay đã chết
• Giấy tờ chứng minh việc đã sử dụng các biện pháp thông báo tìm kiếm của người yêu cầu với người bị tuyên bố mất tích: quyết định thông báo tìm kiểm người vắng mặt tại nơi cư trú (bản sao – nếu có).

Gửi hồ sơ yêu cầu đến đâu

Thẩm quyền giải quyết thủ tục yêu cầu tuyên bố mất tích căn cứ theo điểm b khoản 2 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 là Tòa án nơi mà người bị yêu cầu tuyên bố mất tích có nơi cư trú cuối cùng trước khi mất liên lạc.

Thời gian giải quyết 

Từ khi yêu cầu tuyên bố mất tích đến khi Tòa án ra quyết định tuyên bố một người mất tích sẽ trải qua 05 tháng nếu đơn yêu cầu được giải quyết. Cụ thể, gồm các bước sau đây:

Bước 1: Nộp đơn

Người có quyền, lợi ích liên quan nộp đơn yêu cầu và các chứng cứ kèm theo cho Tòa án có thẩm quyền nêu trên.

Bước 2: Chuẩn bị xét đơn yêu cầu

Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích, Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích.

* Nội dung thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích gồm những nội dung:

• Ngày, tháng, năm ra thông báo;
• Tên tòa án ra thông báo;
• Số và ngày, tháng, năm của quyết định thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú;
• Tên, địa chỉ của người yêu cầu Tòa án thông báo;
• Họ, tên và ngày, tháng, năm sinh hoặc tuổi của người cần tìm kiếm
• Địa chỉ cư trú của người đó trước khi biệt tích; địa chỉ liên hệ của cơ quan, tổ chức, cá nhân nếu người cần tìm kiếm biết được thông báo hoặc người khác có được tin tức về người cần tìm kiếm.

* Công bố thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích vắng mặt tại nơi cư trú.

Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú, thông báo này phải được

• Đăng trên một trong các báo hàng ngày của trung ương trong ba số liên tiếp;
• Đăng trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án;
• Đăng trên Ủy ban nhân dân tỉnh (nếu có);
• Và phát sóng trên Đài phát thanh hoặc Đài truyền hình của trung ương ba lần trong 03 ngày liên tiếp.

Chi phí cho việc đăng, phát thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú do người yêu cầu chịu.

Thời hạn thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích là 04 tháng kể từ ngày đăng, phát thông báo lần đầu tiên.

Bước 3: Giải quyết thủ tục yêu cầu tuyên bố mất tích

Sau khi hết thời hạn thông báo, Tòa án sẽ mở phiên tòa xét đơn yêu cầu trong thời hạn 10 ngày. Nếu chấp nhận đơn yêu cầu thì Tòa án sẽ ra quyết định tuyên bố người này mất tích.

Nếu trong thời gian thông báo, người bị yêu tuyên bố mất tích trở về và yêu cầu Tòa án đình chỉ việc xét đơn yêu cầu thì Tòa án ra quyết định đình chỉ việc xét đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích.

Chi phí phải nộp khi yêu cầu tuyên bố mất tích

Lệ phí sơ thẩm yêu cầu tuyên bố một người mất tích là 300.000 đồng theo danh mục lệ phí Tòa án tại Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14.