Hộ kinh doanh cá thể là mô hình kinh doanh rất phổ biến ở nước ta hiện nay bởi đặc điểm đơn giản, dễ quản lý, không cần bận tâm về sổ sách kế toán. Tuy nhiên, nguồn vốn của hộ kinh doanh chủ yếu dựa vào vốn tự có của chủ hộ, nên trong những giai đoạn khó khăn nhiều hộ kinh doanh đã phải lựa chọn phương án chấm dứt hộ kinh doanh.

Khi nào chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh có thể chấm dứt hoạt động vì các lý do sau:

• Hộ kinh doanh hoạt động không hiệu quả nên chủ hộ quyết định chấm dứt.
• Chủ hộ kinh doanh không muốn hoạt động hộ kinh doanh nữa nên chấm dứt.
• Hộ kinh doanh hoạt động hiệu quả, chủ hộ kinh doanh muốn giải thể hộ kinh doanh, thành lập công ty để có thể mở rộng quy mô, ngành nghề kinh doanh, tiếp cận đối tượng khách hàng doanh nghiệp có nhu cầu xuất hóa đơn VAT.
• Hộ kinh doanh thay đổi địa chỉ khác quận/ khác tỉnh thì phải giải thể hộ kinh doanh ở địa chỉ cũ, đăng ký lại ở địa chỉ mới.

Ngoài những lý do nêu trên thì hộ kinh doanh có thể bị buộc phải chấm dứt kinh doanh và bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trong một số trường hợp quy định tại Điều 93 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Trong bài viết này Luật CNCLicense sẽ chủ yếu đề cập về các quy định liên quan đến việc hộ kinh doanh chủ động chấm dứt hoạt động kinh doanh theo nhu cầu.

Quy định về chấm dứt hộ kinh doanh theo pháp luật hiện hành

Căn cứ Điều 92 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định chấm dứt hộ kinh doanh thì:

1.Khi chấm dứt hoạt động kinh doanh, hộ kinh doanh phải gửi thông báo về việc chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký. Kèm theo thông báo phải có các giấy tờ sau đây:

a) Thông báo về việc chấm dứt hiệu lực mã số thuế của Cơ quan thuế;

b) Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;

c) Bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.

2. Hộ kinh doanh kinh doanh có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản nợ, gồm cả nợ thuế và nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện trước khi nộp hồ sơ chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh, trừ trường hợp hộ kinh doanh và chủ nợ có thỏa thuận khác. Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và ra thông báo về việc chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh.

Như vậy, theo quy định nêu trên trường hợp hộ kinh doanh không hoạt động nữa thì làm thủ tục chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh. Để chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh thì chủ hộ kinh doanh phải thực hiện 02 bước sau:

• Bước 1: Đóng mã số thuế hộ kinh doanh tại chi cục thuế quản lý hộ kinh doanh sau khi thanh toán hết các khoản nợ và hoàn thành nghĩa vụ thuế.
• Bước 2: Làm thủ tục chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh và trả giấy phép hộ kinh doanh tại UBND cấp quận, huyện.

Trình tự thủ tục thực hiện như sau:

• Thủ tục đóng mã số thuế hộ kinh doanh tại cơ quan thuế

Nộp hồ sơ chấm dứt hiệu lực mã số thuế hộ kinh doanh tại cơ quan thuế. Hồ sơ đóng mã số thuế hộ kinh doanh hộ kinh doanh gồm có :

• Văn bản đề nghị chấm dứt hiệu lực mã số thuế mẫu số 24/ĐK-TCT ban hành kèm theo Thông tư 105/2020/TT-BTC.
• Giấy chứng nhận đăng ký thuế (bản gốc).

Sau khi nộp hồ sơ thì trong vòng 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ của hộ kinh doanh, chi cục thuế quản lý cấp quận/huyện sẽ:

• Ra Thông báo về việc người nộp thuế ngừng hoạt động và đang làm thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế mẫu số 17/TB-ĐKT.
• Chuyển trạng thái mã số thuế của hộ kinh doanh sang trạng thái “NNT ngừng hoạt động nhưng chưa hoàn thành thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế” trên hệ thống ứng dụng đăng ký thuế.

Hộ kinh doanh thực hiện thanh toán hết các khoản nợ và hoàn thành nghĩa vụ thuế. Những nghĩa vụ thuế phải thực hiện như sau:

• Thanh toán đầy đủ các khoản nợ cho chủ nợ hiện hữu của hộ kinh doanh, trường hợp hộ kinh doanh không có đủ khả năng thanh toán ngay thì phải có biên bản thỏa thuận giữa hộ kinh doanh và các chủ nợ.
• Thanh toán đầy đủ tiền lương, thưởng cho người lao động hoặc biên bản thỏa thuận giữa hộ kinh doanh và người lao động về biện pháp xử lý tiền lương, thưởng,… sau này.
• Nộp đủ các khoản thuế phát sinh trong thời gian hoạt động tính đến thời điểm chấm dứt hộ kinh doanh như thuế môn bài, thuế khoán.
• Nếu hộ kinh doanh có sử dụng hóa đơn phải làm thông báo hủy hóa đơn, nộp báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn đến thời điểm giải thể cho cơ quan thuế quản lý.

Sau khi cơ quan thuế kiểm tra hộ kinh doanh đã hoàn thành hết nghĩa vụ thuế, trong vòng 3 ngày làm việc, cơ quan thuế sẽ: Ra Thông báo về việc người nộp thuế chấm dứt hiệu lực mã số thuế (mẫu số 18/TB-ĐKT).

• Thủ tục chấm dứt hộ kinh doanh tại cơ quan đăng ký kinh doanh:

Sau khi hoàn thành nghĩa vụ thuế đối với cơ quan thuế, chủ hộ kinh doanh thực hiện thủ tục trả giấy phép kinh doanh tại Ủy ban nhân dân cấp quận, huyện nơi đặt trụ sở hộ kinh doanh. Hồ sơ chấm dứt hộ kinh doanh được quy định tại Khoản 1 Điều 92 Nghị định 01/2021/NĐ-CP cụ thể như sau:

• Thông báo về việc chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh (theo mẫu tại Phụ lục III-5 ban hành kèm theo Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT).
• Thông báo về việc chấm dứt hiệu lực mã số thuế của Cơ quan thuế (Mẫu số 18/TB-ĐKT).
• Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh.
• Bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.

Bộ phận tiếp nhận hồ sơ: UBND cấp quận/huyện nơi đặt trụ sở hộ kinh doanh.

Sau khi nhận được hồ sơ trong thời gian 3 ngày làm việc Ủy ban nhân dân quận, huyện sẽ ra Thông báo về việc chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh. Như vậy là thủ tục chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh đã hoàn tất.

Lưu ý: Sau khi chấm dứt hiệu lực mã số thuế của hộ kinh doanh, thì mã số thuế của người đại diện hộ kinh doanh không bị chấm dứt hiệu lực và được sử dụng để thực hiện nghĩa vụ thuế khác của cá nhân đó (theo Điểm c khoản 3 Điều 39 Luật Quản lý thuế 2019).

Hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động kinh doanh mà không thông báo có bị xử phạt không?

Đối với hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động nhưng không thông báo có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điều 63 Nghị định 122/2021/NĐ-CP với mức phạt như sau: “Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi chấm dứt hoạt động kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh mà không thông báo hoặc không nộp lại bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện”.

Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc thông báo hoặc nộp lại bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp quận/huyện.

Khách hàng có thể tìm hiểu thêm các vấn đề liên quan đến tại đây: